[2023] Máy Oscilloscope là gì? Cách sử dụng máy hiện sóng (CHUẨN)

Máy Oscilloscope là dòng máy có khả năng phát hiện lỗi và sửa chữa các thiết bị điện. Để hiểu rõ hơn Oscilloscope là gì? Anh em hãy cùng mình đọc qua bài viết này để hiểu rõ hơn nhé:

Máy Oscilloscope là gì?

Máy Oscilloscope trong tiếng Việt được gọi là máy hiện sóng có nhiệm vụ hiển thị đồ thị của tín hiệu thời gian điện áp và cường độ sáng.

Đặc điểm của thiết bị được thiết kế màn hình LCD với độ sắc nét cao. Thiết bị có tốc độ truyền tải tối đa từ 30MHz - 125MHz cùng với tốc độ lấy mẫu 250ms/s - 1GS/s.  Với các chức năng đa dạng khác như Pass/ Fail, Add/Remove và menu đo lường người dùng.

Máy được phân loại thành máy hiện sóng số và máy hiện sóng tương tự. Ở mỗi loại thiết bị thường có những đặc điểm khác nhau như:

• Máy hiện sóng số: Có nhiệm vụ chuyển đổi điện áp thành thông tin số để tái cấu trúc thành dạng sóng được hiển thị trên màn hình.
• Máy hiện sóng tương tự: Làm việc trực tiếp với điện áp nhằm mục đích đo điện áp để dòng electron di chuyển thông qua màn hình thiết bị.

Trong lĩnh vực nghiên cứu về các thiết bị điện tử viễn thông, máy Oscilloscope đặc biệt quan trọng dùng để đo các dạng tín hiệu và xung dao động của không khí. Bên cạnh đó, máy còn có khả năng đo về vật lý, âm thanh, áp lực cơ khí, áp suất, ánh sáng và bao gồm cả nhiệt độ.

→ Lịch sử phát triển của máy Oscilloscope

Với mỗi giai đoạn nhằm đánh dấu sự phát triển và sự hoàn thiện của chiếc máy hiện sóng mà chúng ta thấy ở hiện nay. Các giai đoạn chính bao gồm:

• Năm 1897: Nhà phát minh Karl Ferdinand Braun tìm thấy ống tia âm cực đầu tiên có thể thấy được các số liệu thô trên màn hình được vận hành bằng điện áp trên đó.
• Năm 1899: Nhà vật lý kỹ sư điện người Đức có tên là Jonathan Zenneck đã cải tiến bằng cách kết hợp các tấm của ống tia với từ trường để truy tìm dấu vết.
• Năm 1931: Nhà kỹ sư điện người Mỹ gốc Nga Vladimir Zworykin nghiên cứu và cải tạo ống tia âm cực bằng việc làm cho kín vĩnh viễn với bộ phát nhiệt điện tử.
• Cuối năm 1930: Một công ty của Anh có tên là AC Cossor phát minh ra máy hiện sóng chùm tia kép được ứng dụng trong Thế chiến 2 để bảo dưỡng thiết bị.
• Năm 1946: Thiết bị Oscilloscope được phát minh bởi Howard Vollum và Jack Murdock cùng với đó là Tektronix được sáng lập từ 2 nhà phát minh trên.
• Năm 1963: Tektronix giới thiệu Ống lưu trữ có thể xem tự tiếp và máy hiện sóng lưu trữ kỹ thuật số được ra đời sau quá trình máy số hóa tốc độ cao tại Trung tâm nghiên cứu CERN, Thụy Sĩ.

Trải qua hơn 100 năm, máy Oscilloscope mất khoảng thời gian khá lâu để có thể đạt đến mức độ tinh vi như ngày nay.

→ Nguyên lý hoạt động Oscilloscope

Máy Oscilloscope được hiển thị bằng các ký hiệu khác nhau bao gồm trục Y, trục X và trục Z. Trong đó, trục Y thể hiện điện áp đồng thời trục X biểu diễn thời gian và trục Z hiển thị cường độ hoặc ánh sáng. Với thông số này, anh em có thể căn cứ vào để xác định thông số cần thiết khi lắp ráp và sửa chữa thiết bị điện tử.

Máy có khả năng xác định các giá trị thời gian và điện áp trên tín hiệu cụ thể nhằm tính toán các tín hiệu dao động bao gồm thành phần lỗi làm méo tín hiệu. Thiết bị giúp nhận dạng các tín hiệu đơn giản như tín hiệu xung vuông, răng cưa, xung hình sin đến những tín hiệu khó hơn là hình và tiếng.

→ Công dụng máy Oscilloscope

Máy Oscilloscope không những áp dụng trong lĩnh vực viễn thông mà còn ứng dụng đa dạng với nhiều mục đích khác. Nó có tác dụng kiểm tra hình dạng của một tín hiệu theo thời gian bằng cách kiểm tra hình dạng cần quét xem có giống với thiết bị ban đầu hay không? Đồng thời máy còn giúp phân tích và đo lường các nguồn tín hiệu bằng việc kiểm tra dạng sóng bất kỳ và cho phép cung cấp số đọc.

Bên cạnh đó, máy giúp sửa chữa chiếc ampli bị nhiễu, tivi mất nguồn, nguồn không ổn định,...và có thể kiểm tra các thiết bị khác. Đặc biệt, máy hiện sóng còn tính toán tần số của tín hiệu dao động báo hiệu lỗi làm méo dạng sóng.

04 lỗi thường gặp khi dùng máy hiện sóng Oscilloscope

Việc sử dụng thiết bị điện trong thời gian lâu dài thì không thể tránh khỏi hư hỏng. Anh em hãy cùng điểm qua một số lỗi về điện tử như sau:

#1 Sự cố về ổn định điện áp

Việc điện áp không ổn định làm cho các thiết bị điện hoạt động chập chờn hoặc không hoạt động được. Do đó khi dùng máy Oscilloscope giúp nhận biết tình trạng điện áp khi bị biến đổi.

#2 Sự cố về lọc nguồn và nhiễu nguồn

Chỉ sử dụng máy hiện sóng mới dễ dàng biết được điện áp nguồn có lọc phẳng hay bị nhấp nhô AC.

#3 Sự cố về mất dao động hoặc dao động sai

Khi tần số quá thấp hoặc quá cao sẽ khiến thiết bị điện bị chập chờn, chạy sai,...nên khi dùng máy hiện sóng có thể nhận biết tần số dao động để sửa chữa lỗi kịp thời.

#4 Sự cố về tín hiệu bị méo hay biến dạng

Trường hợp thiết bị điện có lệnh điều khiển xung bị biến dạng sẽ không thể hoạt động được nên chỉ cần dùng máy Oscilloscope là tốt nhất để sửa lỗi này.

Với một số lỗi trên đây anh em không thể xử lý bằng cách thông thường như dùng đồng hồ đo điện, cờ lê, tua vít,...mà chỉ có thể dùng máy hiện sóng để giải quyết.

Hướng dẫn sử dụng oscilloscope đơn giản, hiệu quả

Khi sử dụng máy hiện sóng sẽ không khó nhưng để sử dụng thành thạo nên cần phải nắm rõ một số thuật ngữ, thông số đính kèm trên thiết bị. Đây là một số quy định cơ bản áp dụng cho các thiết bị chuyên ngành trong đo đạc.

→ Thiết lập cơ bản trước khi sử dụng máy hiện sóng?

Việc thiết bị trạng thái cơ bản sẽ giúp anh em thu về kết quả đo đạc một cách chính xác nhất. Đồng thời đảm bảo rằng điện áp đầu vào đạt chuẩn và điều chỉnh đúng các công tắc và nút điều khiển như sau:

• Công tắc Power phải ở trạng thái Off.
• Nút Inten cần đặt giữa, dùng để điều chỉnh độ sáng của điểm hoặc tia.
• Nút Focus nên đặt giữa, dùng với mục đích chỉnh độ nét của màn hình hiển thị.
• Nút Ver mode, Source thì anh em nên chọn kênh CH1.
• Nút Alt/chop, Chi2 inv, Trig.alt bắt buộc nhấn nhả ra nhằm hiển thị kênh luân phiên.
• Volts/div điều chỉnh ở mức 0.5V/div.
• Variable chỉnh độ nhạy nút đến vị trí Cal và nút Swp.var cũng tương tự.
• AC-GND-DC chỉnh sang trạng thái GND với chức năng khuếch đại đọc tín hiệu vào.
• Slope điều chỉnh về hướng có kí hiệu (+).
• Trigger mode chuyển sang chế độ auto.
• Time/div nên đặt khoảng thời gian quét là 0.5ms/div.
• Position hãy thiết bị nút ở giữa, có nhiệm vụ điều chỉnh vị trí của tia theo chiều ngang.
• X10 đặt ở chế độ nhả ra, dùng để phóng đại 10 lần.

→ Cách sử dụng cơ bản máy hiện sóng

• B1: Bật công tắc nút Power để đèn LED sáng lên rồi đợi tầm khoảng 60 giây. Trường hợp tia xuất hiện trên màn hình thì anh em đã thực hiện chính xác hoặc nếu không thấy thì anh em có thể xem là những thiết lập trên.
• B2: Vặn nút Focus Inten đồng thời để vừa điều chỉnh độ sáng vừa chỉnh độ nét màn hình.
• B3: Chỉnh nút Trace Rotation và Position sao cho tia ở đường ngang trung tâm, đồng thời nối que đo vào đầu kênh CH1 và 2 Vp-p Call.
• B4: Chỉnh công tắc AC-GND-DC sang trạng thái AC, lúc này màn hình bắt đầu hiển thị sóng trên đó.
• B5: Chỉnh nút Focus nếu muốn quan sát ảnh chi tiết, chỉnh nút Volts/Div thì sóng sẽ rõ hơn và chỉnh Time/Div có thể đến những vị trí khác.
• B6: Chỉnh nút Position để có thể đọc được điện áp cần đo bao gồm cả trị số thời gian.

→ *Nâng cao: Cách sử dụng Oscilloscope cho 2 kênh

Trên đây là cách đo của mỗi kênh CH1 hoặc CH2 sau khi hoàn thành quá trình hiệu chỉnh nguồn đầu vào. Tuy nhiên để có thể tiết kiệm thời gian thì anh em cũng có thể đo hai kênh cùng một lúc. Cách đo như sau:

• B1: Vặn chỉnh nút Mode về trạng thái đo 2 kênh Dual và nối 2 đầu cần đo vào Cal.
• B2: Tương tự như bước 4 ở trên điều chỉnh AC-GND-DC sang trạng thái AC.
• B3: Chỉnh nút Position sao cho màn hình hiển thị để anh em có thể thấy 2 tia một cách rõ ràng nhất.

>>> 100+ Mã Sản Phẩm Dây Rút: https://mecsu.vn/san-pham/day-rut-nhua.5op

>>> 1000+ Mã Sản Phẩm Đầu Cosse: https://mecsu.vn/san-pham/dau-cosse.Q1j

 Mời anh em đọc thêm:

• Sóng điện từ là gì? Đặc điểm & phân loại bước sóng
• Biên độ nhiệt là gì? Phân loại biên độ nhiệt
• RMS là gì? Công suất Root Mean Square chính xác

Sau những tìm hiểu về máy Oscilloscope trên đây mong rằng anh em đã có thể nắm vững một vài kiến thức về dòng máy này. Để từ đó có thể giúp cho các anh em thực hiện tốt công việc của mình. Nếu còn những thắc mắc nào liên quan đến thiết bị này hãy bình luận dưới đây nhé.